Skip to main content
nl
  • de
  • fr

Andere informatie en diensten van de overheid www.belgium.be

stress en burn-out
Zoeken Close
  • Preventie
    • Wat kun je zelf doen?
      • Voor je fysieke welzijn
      • Voor je mentale welzijn
      • Voor je sociale welzijn
    • Preventie op het werk
      • Psychosociale risico's op het werk
      • Preventiebeleid en wettelijke verplichtingen
      • Goede praktijken
    • Werkgevers
    • Voor zorgverleners
  • Herkennen
    • Wat zijn stress en burn-out?
      • Wat is burn-out?
      • Beroepsziekte of werkgerelateerde ziekte?
      • Wetenschappelijke onderzoeken en publicaties
    • Oorzaken en symptomen
      • Sociale oorzaken en risico's
      • Symptomen
      • Diagnose
    • Werkgevers
    • Voor zorgverleners
  • Herstellen
    • Hoe kom je er weer bovenop?
      • Terug jezelf worden na een burn-out
      • Professionele begeleiding bij het herstelproces
      • Therapie
    • Wat met je werk?
      • Afwezigheid en inkomen
      • Je verliest je werk
    • Werkgevers
    • Voor zorgverleners
  • Na de burn-out
    • Terug aan het werk
      • Spontane werkhervatting of terugkeer naar de werkloosheid
      • Werkhervatting: het re-integratietraject
      • Een activiteit hervatten, aangepast aan je gezondheidstoestand
      • Aanpassing van het werk in de onderneming
      • Begeleiding bij je werkhervatting
      • Wettelijke verplichtingen
    • Een nieuwe uitdaging
      • Socioprofessionele re-integratie
      • Vrijwilligerswerk tijdens je arbeidsongeschiktheid
      • Ondersteuning bij werkhervatting: het re-integratietraject
    • Een terugval vermijden
      • Gezond leven
      • Een gezonde werkomgeving
    • Werkgevers
    • Voor zorgverleners
  • COVID-19
    • Terugbetaling
      • Vergoeding eersteljnspsychologische zorg voor iedereen
    • Zorgpersoneel
      • Pilootproject burn-out: een gratis begeleidingstraject voor werknemers uit de ziekenhuis- en zorgsectoren
      • Impact op de geestelijke gezondheid en psychosociale opvang
      • Uitzonderlijke maatregelen RIZIV
    • Studies
      • Werkgroep Social Impact Covid crisis
      • Advies Hoge Gezondheidsraad
    • Werkorganisatie
      • Informatie voor werkgevers
    • Werkgevers
    • Voor zorgverleners
  • Bij wie kun je terecht?
    • Hulpverleners
      • Zorgverleners
      • Op je werkplek
      • Ondersteuning bij werkhervatting: het re-integratietraject
    • Opleidingen
      • Leren omgaan met stress en burnout
      • Je tijd beter leren beheren
      • Leren omgaan met conflicten
      • Stress en burn-out op het werk voorkomen
      • RIZIV-opleidingen in disability management
    • Financiële tussenkomsten
      • Voor zelfstandigen
      • Financiële tegemoetkomingen
    • Werkgevers
    • Voor zorgverleners
  • Werkgevers
  • Voor zorgverleners
  • de
  • fr
Zoeken Close
Enter the terms you wish to search for.

You are here:

Homepagina Preventie Preventie op het werk Psychosociale risico's op het werk
stress en burn-out

Psychosociale risico's op het werk

Bij ‘psychosociale risico's op het werk’ denken we in de eerste plaats aan stress en burn-out, maar ook aan conflicten, geweld en pesterijen op het werk. Maar waarover gaat het eigenlijk precies? En hoeveel werknemers worden erdoor getroffen in België?

Wat zijn psychosociale risico's op het werk?

Psychosociale risico's op het werk zijn gedefinieerd in de Welzijnswet van 4 augustus 1996. Werknemers lopen het risico psychische schade die al dan niet gepaard kan gaan met lichamelijke schade op te lopen op hun werk. Dat komt omdat ze blootgesteld worden aan onderdelen van het werk die objectief een gevaar inhouden, en waarop de werkgever een impact heeft: 

  • arbeidsorganisatie,
  • arbeidsinhoud,
  • arbeidsvoorwaarden,
  • arbeidsomstandigheden, en
  • interpersoonlijke relaties op het werk.

Het aantal werknemers dat  psychische of lichamelijke schade lijdt, blijft toenemen. Volgens de Belgische nationale enquête arbeidsomstandigheden, uitgevoerd bij 2.500 werknemers in 2015:

  • hebben 3 op de 10 werknemers (33%) meestal of altijd last van stress op het werk,
  • is 7% van de werknemers geïntimideerd of gepest, en
  • heeft 3% fysiek geweld ondergaan.

In Europa is stress een wijdverbreide plaag. Stress is het op een na meest voorkomende gezondheidsprobleem op het werk, en treft 22% van de Europese werknemers. De Europese Stichting tot verbetering van de arbeidsomstandigheden in Dublin raamt de economische kosten van stress op 20 miljard euro.

Wat zijn de oorzaken van psychosociale risico's?

De 5 bronnen van psychosociale risico's zijn:

  • de arbeidsorganisatie (taakverdeling, preventiebeleid, managementstijl enz.),
  • de arbeidsinhoud (verplichtingen van het werk en de gevolgen daarvan op emotioneel en fysiek vlak),
  • de arbeidsvoorwaarden (werkrooster, loon, type arbeidsovereenkomst, nachtwerk, onregelmatig werkrooster enz.),
  • de arbeidsomstandigheden (fysieke omgeving en materiële omstandigheden voor de werknemer, lawaai, verlichting, gereedschap enz.), en
  • de interpersoonlijke relaties op het werk (de relaties van de werknemer met collega’s en oversten, maar ook met klanten, patiënten, studenten enz.).

Wat zijn de gevolgen van psychosociale risico's?

Psychosociale risico's hebben negatieve gevolgen voor de gezondheid en veiligheid van werknemers, en bij uitbreiding voor ondernemingen en de hele samenleving. 

Gevolgen voor de werknemer

De werknemer kan emotionele, gedrags- of lichamelijke symptomen vertonen, bijvoorbeeld:

  • slaapproblemen,
  • drugs- of alcoholmisbruik,
  • rugpijn,
  • migraine,
  • depressie,
  • conflicten,
  • burn-out,
  • pesterijen,
  • gewelddadigheid,
  • verhoogde bloeddruk enz.

Afhankelijk van de persoon kunnen deze symptomen zich op verschillende manieren en in uiteenlopende situaties uiten.

Psychosociale risico's kunnen ook de interpersoonlijke relaties verstoren, op het werk of thuis, en kunnen leiden tot een gebrek aan motivatie en arbeidsongeschiktheid. 

Gevolgen voor ondernemingen

De gevolgen van psychosociale risico’s vind je in alle beroepssectoren. Ze leiden tot aanzienlijke economische kosten. Veel voorkomende gevolgen zijn bijvoorbeeld:

  • ziekteverzuim,
  • hoog personeelsverloop,
  • arbeidsongevallen,
  • beroepsziekten,
  • daling van de productiviteit,
  • verslechtering van het sociale klimaat,
  • slechte kwaliteit van de producten of diensten,
  • stakingen,
  • aantasting van het imago van de onderneming enz.

Gevolgen voor de samenleving

Psychosociale risico's brengen ook aanzienlijke kosten voor de samenleving met zich mee. Het aantal langdurig zieken blijft immers toenemen. Studies bevestigen het groeiende verband tussen stress en ziekteverzuim. Stress zou verantwoordelijk zijn voor 50 tot 60% van het ziekteverzuim.

Meer informatie
  • Gids voor de preventie van psychosociale risico's op het werk (FOD Werkgelegenh…
  • Wettelijke bepalingen over psychosociale risico’s (FOD Werkgelegenheid, Arbeid …
  • Psychosociale risico's (Belgisch kenniscentrum over welzijn op het werk)

Bij wie kun je terecht?

Hulpverleners

Je hoeft een burn-out niet in je eentje te confronteren. Zowel op als buiten je werk zijn er hulpverleners die je kunnen helpen. Maar wie spreek je aan?

Opleidingen

Er bestaan opleidingen die je helpen om stress en burn-out op je werk efficiënt aan te pakken.

Financiële tussenkomsten

Verschillende instanties staan klaar om je bij een burn-out te helpen met vergoedingen en financiële voordelen. Welke zijn dat? En bestaan er specifieke procedures voor zelfstandigen?

Door de ogen van anderen

Ontdek alle getuigenissen

  • Toegankelijkheidsverklaring
  • Cookies
  • Voorwaarden voor het hergebruik
© FOD Sociale Zekerheid

Andere informatie en diensten van de overheid www.belgium.be