Heb je je beroepsactiviteiten moeten stopzetten als gevolg van gezondheidsproblemen? Kan je om dezelfde reden je vroegere werk niet opnieuw opnemen, maar wil je toch weer werken?

Als je arbeidsongeschikt verklaard bent, kan je onder bepaalde voorwaarden een traject voor ‘socioprofessionele re-integratie’ volgen. Je kiest eerst een beroep dat afgestemd is op je gezondheidstoestand, en volgt dan een opleiding om je competenties bij te werken of er nieuwe te leren. Die gepersonaliseerde aanpak helpt je om weer je plek te vinden op de arbeidsmarkt.

Socioprofessionele re-integratie kan bestaan uit:

• een professionele rehabilitatie. Dat wil zeggen dat je je bestaande professionele vaardigheden en kennis bijspijkert. Je kunt dan opgefrist terug naar je vroegere vakgebied, omdat je de kennisachterstand die je opliep tijdens je werkonderbreking weer hebt ingehaald.
• een professionele heroriëntering. Die kies je als je gezondheid het onmogelijk maakt om terug te keren naar je vroegere job. Heroriëntering wil concreet zeggen dat je een nieuw vak aanleert.

Met wie neem je contact op?

Iedereen die arbeidsongeschikt of invalide is, kan een opleiding volgen tijdens zijn ziekte. Ben je in dat geval? Neem dan eerst contact op met de raadgevend arts van je ziekenfonds. Die zal een dossier indienen bij het RIZIV. Breng die arts dus op de hoogte van je voornemens, zodat hij je bijvoorbeeld kan toelaten om de nodige stages te volgen.

Wat zijn de stappen van een re-integratietraject?

1. De raadgevend geneesheer op de hoogte brengen

Als je een re-integratietraject wilt volgen, moet je eerst en vooral contact opnemen met de raadgevend arts van je ziekenfonds voor een gesprek.

De arts gaat na of je wel degelijk arbeidsongeschikt bent, en beoordeelt of je gezondheidstoestand je toelaat om aan een traject te beginnen. De trajecten starten op vrijwillige basis.

2. Een beroepsproject bepalen

In een tweede fase stel je met de adviserend arts je nieuwe beroepsproject op.

Heb je al een idee voor een beroep in een sector die je interesseert? Leg het dan voor aan de arts en bespreek het samen. De adviserend arts kan je helpen om het opleidingsplan te bepalen.

Als je nog geen idee hebt, brengt de raadgevend arts je in contact met gespecialiseerde partners. Dat zijn de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling (FOREM, AVIQ, VDAB, GTB, ACTIRIS, Bruxelles Formation, PHARE…). Deze specialisten beoordelen je competenties en onderzoeken mogelijke loopbaanoriënteringen op basis van je studies en ervaring, de impact van je ziekte op je dagelijks functioneren enzovoort. Ze delen hun conclusies mee aan de raadgevend arts en bepalen samen met jou een opleidingsplan. De referent-adviseur bij de dienst voor arbeidsbemiddeling begeleidt je tijdens de verschillende fases van het traject: bij het kiezen van een beroep, tijdens de eventuele opleiding, en ten slotte bij het zoeken naar een baan.

3. Het project goedkeuren

De raadgevend arts gaat na of het opleidingsproject en de baan waarin je geïnteresseerd bent, overeenstemmen met je gezondheidstoestand en hem toch zeker niet erger maken.

Als dat niet het geval is, legt de arts het dossier voor aan de Geneeskundige Raad voor Invaliditeit van het RIZIV, die beslist of het RIZIV de kosten van het project wil dragen. Een negatieve beslissing betekent niet noodzakelijk dat je de opleiding niet kunt volgen. Ze betekent wel dat je ze zelf moet betalen.

Wat is de financiële impact van een re-integratietraject?

• Tijdens de opleiding blijft je arbeidsongeschiktheid erkend. Je kunt dus je uitkering blijven ontvangen.
• Je komt mogelijk in aanmerking voor bepaalde financiële tussenkomsten in de opleidingskosten. Voorbeelden zijn de verplaatsingskosten, het inschrijvingsgeld of de kosten van basismateriaal.
• Je ontvangt een premie van 5 euro voor elk daadwerkelijk gevolgd opleidingsuur. Na afloop van de opleiding krijg je een eenmalige premie van 500 euro… als je slaagt.

Je ziekenfonds is verantwoordelijk voor de betaling van de vergoedingen en premies.

Wat moet je doen als er iets verandert in je beroepsproject?

Het is mogelijk dat je tijdens je opleiding eens afwezig moet zijn, je opleiding moet onderbreken of de cursusdata moet veranderen. Bij dit soort veranderingen moet je altijd de raadgevend arts van je ziekenfonds en/of je referent-adviseur bij de dienst voor arbeidsbemiddeling verwittigen.

Wat gebeurt er aan het einde van je re-integratieopleiding?

Als je je opleiding met goed gevolg hebt afgerond, kunnen de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling je helpen bij het zoeken naar een baan.

Gedurende 6 maanden blijf je je arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangen, zolang je als arbeidsongeschikt wordt erkend.

Zes maanden na het einde van je opleiding beoordeelt de raadgevend arts opnieuw je arbeidsongeschiktheid. Daarbij houdt die natuurlijk rekening met de nieuwe competenties die je onlangs hebt bijgekregen. Als je in staat bent om de arbeidsmarkt weer op te gaan, kan de arts een einde stellen aan je arbeidsongeschiktheid. Dat is een medische beslissing die verschillende elementen in beschouwing neemt. Het is geen automatische uitsluiting.

Meer informatie krijg je bij je ziekenfonds.